صرافی غیرمتمرکز چیست؟ آشنایی با دکس تریدینگ
امروزه، صرافیها نقش بسیار مهمی در بازار ارزهای دیجیتال ایفا میکنند. بسیاری از افراد که تجربه یا اطلاعات اندکی در زمینه ارزهای دیجیتال دارند، ممکن است فکر کنند که صرافیها اغلب به صورت متمرکز فعالیت میکنند؛ در حالی که بسیاری از صرافیهای ارزهای دیجیتال فعالیت خود را به صورت غیرمتمرکز انجام میدهند. با این حال سوال اینجاست که چه ارتباطی بین این دو نوع صرافی وجود دارد و چگونه یکدیگر را تکمیل میکنند؟
برای پاسخ به این سوالات، ابتدا باید با مفهوم و نقشهای صرافی غیرمتمرکز و متمرکز آشنا شویم. هر یک از این صرافیها شیوه خاصی برای فعالیت دارند و سرمایهگذاران زیادی برای انجام معاملات ارزی از آنها استفاده میکنند. بسیاری از اقتصاددانان بر این باورند که فقط صرافیهای غیرمتمرکز برای معاملات ارزی مناسب هستند. در این مقاله قصد داریم در مورد دکس و دکس تریدینگ در صرافی غیرمتمرکز صحبت کنیم.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
سوال اصلی اینجاست که صرافی غیرمتمرکز چیست؟ در واقع، در این نوع صرافیها، که به عنوان Decentralized Exchange یا DEX شناخته میشوند، امکان معامله ارزهای دیجیتال بین افراد بدون نیاز به باز کردن حساب و بدون واسطه وجود دارد. این صرافیها به صورت غیرمتمرکز عمل میکنند، به این معنا که هیچ مرکز کنترلکنندهای در آنها وجود ندارد.
در این صرافیها، شما میتوانید ارزهای دیجیتال را با یکدیگر معامله کنید و امکان معامله بر پایه ارزهای فیات مانند دلار یا ریال در این صرافیها وجود ندارد. برای معامله در این صرافی، ابتدا باید در یک صرافی متمرکز با استفاده از پول فیات ارز دیجیتال را خریداری کرده و سپس میتوانید از صرافی غیرمتمرکز برای معامله استفاده کنید.
در این نوع اکسچنج، نیازی به اعتماد به شخص ثالث و وجود واسطه نیست. اما ممکن است درباره وجود یا عدم وجود سیستم کنترل کننده کنجکاو شوید؛ در واقع، این صرافیها توسط یک شبکه از کامپیوترها و قراردادهای هوشمند که در بلاکچین فعالیت میکنند، اداره میشوند، بنابراین هیچ سیستم کنترل کننده متمرکزی وجود ندارد.
تفاوتهای صرافی متمرکز با صرافی غیرمتمرکز چیست؟
در صرافیهای متمرکز، حق مالکیت داراییها به صرافی تعلق دارد ولی در صرافیهای غیرمتمرکز، داراییهای کاربران توسط صرافی ذخیره نمیشود. هر چند عدم وجود نقطه مرکزی برای دسترسی به دادهها و داراییها امنیت را افزایش میدهد، اما باعث کندی در انجام تراکنشها میشود. امنیت نیز در صرافیهای غیرمتمرکز به دلیل عدم ذخیره دارایی کاربران در صرافی بالاتر است.
نقدینگی در صرافیهای غیرمتمرکز پایینتر است که باعث محدودیت در خرید و فروش میشود. اما با گذشت زمان، این مشکل ممکن است حل شود. هک شدن حسابهای صرافی در صرافیهای متمرکز رایج است، درحالیکه در صرافیهای غیرمتمرکز به دلیل عدم ذخیره دارایی کاربران در صرافی، این اتفاق نمیافتد. همچنین میزان کارمزد در صرافیهای غیرمتمرکز به صرفهتر است و این صرافیها تحت نظارت قانونگذاران نیستند.
بهترین صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال
معاملات غیرمتمرکز با استفاده صرافیهای غیر متمرکز، به کاربران اجازه میدهند که بدون نیاز به ایجاد حساب کاربری و احراز هویت، معاملات را به صورت مستقیم انجام دهند. این روش، علاوه بر سرعت بالا و افزایش حریم خصوصی، کارمزدهای کمتری نیز در بر دارد. این امکانات، به خصوص برای کاربرانی که به راحتی و کارایی بیشتر فکر میکنند، جذاب است. در ادامه به چند مورد از بهترین صرافیهای غیرمتمرکز ارز دیجیتال اشاره میکنیم:
صرافی غیرمتمرکز سوشی سواپ (SushiSwap)
صرافی غیرمتمرکز سوشی سواپ (SushiSwap)، به دلیل امکاناتی که ارائه میدهد، جایگاهی مهم در بین صرافیهای غیر متمرکز دارد. با ارائه پاداشها و انگیزههای بزرگ به کاربران، این صرافی جذابیت خاصی برای مهاجرت کاربران از صرافیهای متمرکز به خود دارد.
صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (UniSwap)
صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (UniSwap)، که از اوایل راهاندازی خود در سال 2018 به عنوان یک پلتفرم انقلابی شناخته شده است، با ویژگیهای غیرمتمرکز و امکانات پیشرفتهای که ارائه میدهد، شهرت زیادی به دست آورد. با بهروزرسانیهای جدید، این صرافی همچنان در صدر صرافیهای این بخش قرار دارد.
صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap)
صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap)، با طراحی جذاب و امکاناتی مانند فارمینگ و قرعهکشی، توجه بسیاری از کاربران را جلب کرده است. این صرافی، با حسابرسی از سوی سرتیک و ارائه پروتکلهای مطمئن، یکی از گزینههای جذاب برای کاربران است.
بهترین صرافی غیرمتمرکز برای معاملات فیوچرز
صرافیهای غیرمتمرکز مختلفی وجود دارند که برای معاملات فیوچرز مناسب هستند. از جمله این صرافیها میتوان به صرافیdydx ، GMX، و Apex Pro اشاره کرد. در ادامه بهترین صرافیهای غیرمتمرکز برای معاملات فیوچرز را بررسی میکنیم.
صرافیdydx
صرافیdydx یک پروتکل مارجین تریدینگ غیر متمرکز است که امکان وام دادن و گرفتن وام را برای کاربران فراهم میکند، همچنین امکان شرط بندی روی قیمت آینده دارای های رمزنگاری شده از طریق صرافی صرافیdydx وجود دارد. این پروتکل به کاربران اجازه میدهد معاملات مشتقه را انجام دهند و باز کردن پوزیشنهای اهرمدار را بسیار آسانتر کنند.
صرافی GMX
صرافی GMX ارزهای اختصاصی خود را با نماد GMX و GLP معرفی کرده است و یک صرافی اختصاصی برای معاملات فیوچرز پرپچوال و اسپات مارجین است. این صرافی داراییهای متنوعی ارائه میدهد و امکاناتی مانند رابط کاربری ساده، کاهش ریسک لیکوییدیشن و هزینههای پایینی دارد.
صرافی Apex Pro
صرافی Apex Pro چیزی بیشتر از یک صرافی غیر متمرکز است و دو توکن اختصاصی به نام APEX و BANA دارد. این صرافی دارای ویژگیهایی مانند سازگاری با دیگر شبکهها، داراییهای AMM متمایز و دفتر سفارش است.
بهترین صرافی غیرمتمرکز برای ایرانیها
صرافیهای غیرمتمرکزی مانند یونیسواپ، پنکیکسواپ، سوشیسواپ، اوکیایکس، و بایننسدیایکس برای ایرانیها گزینههایی مناسب هستند. این صرافیها با استفاده از تکنولوژی بلاکچین و قراردادهای هوشمند، محیطی امن و بدون واسطه برای معاملات ارزهای دیجیتال فراهم میکنند. در ادامه در مورد بهترین صرافیهای غیرمتمرکز برای ایرانیها صحبت میکنیم.
صرافی یونیسواپ
یونیسواپ، به عنوان یکی از پیشگامان صرافیهای غیرمتمرکز، بر پایه بلاکچین اتریوم فعالیت کرده و از مدل ALP یا Automated Liquidity Protocol برای ایجاد نقدینگی در بازار استفاده میکند. این صرافی امکان اضافه کردن توکنهای جدید توسط کاربران را فراهم کرده و بر اساس قراردادهای هوشمند عمل میکند که به شکل کاملاً غیرمتمرکز است.
صرافی پنکیکسواپ
پنکیکسواپ، که روی شبکه بایننس راهاندازی شده است نیز یکی از صرافیهای محبوب و قدرتمند در این حوزه است. این صرافی امکان معاملات بدون واسطه و با هزینه کمتر را برای کاربران فراهم کرده و از مدل فارمینگ برای کسب درآمد از اشتراکگذاری نقدینگی استفاده میکند.
صرافی سوشیسواپ
سوشیسواپ نیز یکی از معروفترین صرافیهای AAM است که با استفاده از قراردادهای هوشمند، معاملات ارزهای دیجیتال را بین کاربران فراهم میکند. این صرافی امکان استخراج سود از فارمینگ و استیکینگ توکنها را به کاربران ارائه میدهد. اوکیایکس و بایننس دیایکس نیز به عنوان دو صرافی معتبر و پر کاربرد در این حوزه شناخته میشوند که با ارائه محیطی امن و ابزارهای پیشرفته برای معامله، توجه کاربران را به خود جلب کردهاند.
نحوه استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز
اکثر کاربران در ابتدا به دلیل سهولت و سرعت کار، معاملات ارز دیجیتال را از صرافیهای متمرکز آغاز میکنند؛ اما بهتدریج متوجه میشوند که با استفاده از این صرافیها، کنترل کلیدهای خصوصی خود را ندارند و امنیت داراییهایشان به خطر میافتد. این مسئله مهم، در یک ضربالمثل معروف خلاصه شده است که میگوید: «اگر کلیدهای خصوصیتان را در اختیار نداشته باشید، بیتکوینهایتان هم مال شما نیستند.» به همین دلیل، کاربران بیشتر برای حفظ کنترل کامل بر داراییهای خود، به استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز روی میآورند.
اما برای کسانی که به معامله در صرافیهای متمرکز عادت کردهاند، کار با صرافیهای غیرمتمرکز یا همان DEX Trading ممکن است کمی گیجکننده باشد. در ادامه نحوه استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز را توضیح میدهیم و بررسی میکنیم:
۱.وصل کردن کیف پول به صرافی
اولین گام برای شروع استفاده از یک صرافی غیرمتمرکز، وصل کردن کیف پول به صرافی است. در اغلب DEXها شما نیازی به ثبتنام و ایجاد حساب کاربری ندارید. صرافیهای غیرمتمرکز امکان معامله مستقیم از کیف پول کاربران را فراهم میکنند. اما قبل از ثبت سفارش معامله، باید توکنهای مورد نیاز را به قرارداد هوشمند صرافی غیرمتمرکز ارسال کنید. این فرآیند به عنوان انتقال وجه (Deposit) شناخته میشود.
۲. پرداخت کارمزد گس (Gas)
هنگام انتقال وجه، شما باید کارمزدی به نام گَس (Gas) بپردازید. این کارمزد به استخراجکنندگان بلاکچین پرداخت میشود. به همین دلیل، برای هر تراکنشی که در صرافی غیرمتمرکز انجام میدهید، باید کارمزد گس را پرداخت کنید.
۳. امضای تراکنش
برای امضای هر تراکنش، شما باید منتظر پنجرههای بازشو یا هشدارهایی باشید که از شما درخواست «امضا» میکنند. این موضوع نشان میدهد که شما رئیس تراکنشها هستید و هیچ تراکنشی بدون تأیید شما قابلپردازش نیست.
۴. تایید تراکنش
در نهایت، زمان تأیید تراکنشها در DEXها بستگی به وضعیت شبکه اتریوم دارد و ممکن است متفاوت باشد، اما از طریق امضای تراکنشها و پرداخت کارمزد گس، معاملات در صرافیهای غیرمتمرکز انجام میشود.
دکس تریدینگ چیست؟
در دنیای معاملات ارزهای دیجیتال، دکس تریدینگ نوعی فعالیت معاملاتی است که در صرافیهای غیرمتمرکز انجام میشود. در این نوع ترید، کاربران میتوانند بدون نیاز به مرجع مرکزی یا واسطه، ارزهای دیجیتال را با یکدیگر معامله کنند. DEXها از مزایایی مانند افزایش امنیت، حفظ حریم خصوصی و کنترل بر وجوه بهره میبرند و هدف آنها رسیدگی به مسائلی مانند سانسور، شفافیت و نقدینگی است.
در دکس تریدینگ، اغلب از کیف پولهای ارز دیجیتال و تعامل با قراردادهای هوشمند مستقر در بلاکچین استفاده میشود. کاربران میتوانند کیف پول خود را به دکسها متصل کنند، به جفتهای معاملاتی موجود دسترسی داشته باشند و سفارش خرید یا فروش را ثبت کنند. همچنین، DEXها اغلب از الگوریتمهای بازارسازی خودکار یا استخرهای نقدینگی برای تسهیل معاملات و اطمینان از نقدینگی کافی استفاده میکنند.
با ارائه این رویکرد جایگزین، دکس تریدینگ به کاربران استقلال، امنیت و شفافیت بیشتری در فعالیتهای معاملاتی ارزهای دیجیتال ارائه میدهد و به عنوان یک گزینه مهم برای تجار و سرمایهگذاران در دنیای ارزهای دیجیتال شناخته میشود.
مزایای دکس تریدینگ
سبک دکس تریدینگ برای معاملهگران مزایا و امکانات زیادی دارد. یکی از اصلیترین مزایا، کاهش ریسک است. با استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز به دلیل عدم وابستگی به واسطهها، ریسک معاملات کاهش مییابد. همچنین، شفافیت کامل در معاملات در این صرافیها، اطلاعات دقیقتری را به معاملهگران میدهد. برخی از مزایای استفاده از دکس تریدینگ به شرح زیر هستند:
ریسک پایینتر
صرافیهای غیرمتمرکز به دلیل عدم وجود واسطهها و شفافیت در معاملات، ریسک کمتری نسبت به صرافیهای متمرکز دارند. واسطهها در این صرافیها حضور ندارند که همین امر خطر هک، کلاهبرداری و دستکاری قیمت را کاهش میدهد. همچنین، ثبت تمامی معاملات بر روی بلاکچین باعث شفافیت کامل در قیمتها و حجم معاملات میشود و به معاملهگران کمک میکند تا با اطلاعات دقیقتر و ریسک کمتر معامله کنند.
دسترسی به تمامی توکنها
در صرافیهای غیرمتمرکز، تمامی توکنها به راحتی قابل معامله هستند. برخلاف صرافیهای متمرکز که برای لیست کردن یک ارز دیجیتال نیاز به هماهنگی و پرداخت هزینههای بالا دارند، صرافیهای غیرمتمرکز توسط جامعه مدیریت میشوند و ارزهای دیجیتال بدون پرداخت هزینههای هنگفت میتوانند به لیست معاملات اضافه شوند. این ویژگی باعث میشود تا پروژههای جدید به سرعت وارد بازار شوند و معاملهگران بتوانند از رشد اولیه این پروژهها بهره ببرند.
ابزارهای تحلیلی پیشرفته
یکی از مزایای تریدینگ در صرافیهای غیرمتمرکز، استفاده از ابزارهای تحلیلی پیشرفته است. پلتفرمهای تحلیلی مانند DexTools و DexScreener به معاملهگران کمک میکنند تا ارزهای دیجیتال با پتانسیل بالا را شناسایی کنند. این ابزارها با فیلتر کردن دادهها و ارائه تحلیلهای جامع، به کاربران کمک میکنند تا تصمیمات بهتری بگیرند.
حفظ حریم خصوصی
صرافیهای غیرمتمرکز به کاربران اجازه میدهند تا بدون نیاز به احراز هویت (KYC) و مبارزه با پولشویی (AML) معامله کنند. کاربران نیازی به افشای اطلاعات شخصی خود ندارند و میتوانند به صورت ناشناس فعالیت کنند. این ویژگی باعث حفظ حریم خصوصی بیشتر برای کاربران میشود، هرچند که ممکن است از نظر قانونی چالشهایی ایجاد کند.
امنیت بالاتر
در صرافیهای غیرمتمرکز، داراییهای کاربران همیشه در کیف پول شخصی آنها باقی میمانند. برخلاف صرافیهای متمرکز که داراییها در اختیار صرافی قرار میگیرند، در صرافیهای غیرمتمرکز کاربران کنترل کامل بر داراییهای خود دارند. این موضوع ریسک سرمایهگذاری را به حداقل میرساند و معاملهگران میتوانند با آرامش خاطر بیشتری معامله کنند.
معایب دکس تریدینگ
با وجود تمام مزایا و امکاناتی که دکس تریدینگ ارائه میدهد، این روش معاملاتی برخی معایبی هم دارد که باید به آنها توجه کرد. در ادامه برخی از این معایب را بررسی میکنیم.
کلاهبرداری
محیط غیرمتمرکز صرافیهای DEX، این امکان را در اختیار پروژهها قرار میدهد تا ارز دیجیتال خود را با هزینهای ناچیز به لیست معاملات اضافه کنند. این موضوع درحالیکه شرایط را برای شروع کار پروژههای بالقوه تسهیل میکند، میتواند مورد سوءاستفاده کلاهبرداران نیز قرار گیرد. کلاهبرداران برای فریب کاربران، ارزهای دیجیتال تقلبی (Scam) خود را با هزینهای ناچیز به لیست معاملات اضافه کرده و دامی را برای کاربران ناآگاه پهن میکنند.
مسئولیت حفظ اموال
در دکس تریدینگ، مسئولیت حفظ اموال بر عهده خود کاربر است. در صرافیهای غیرمتمرکز، نبود هیچ واسطهای یک مزیت به شمار میرود؛ اما زمانی که بحث حفاظت از داراییها به میان میآید، این موضوع میتواند به یک عیب تبدیل شود. صرافیهای غیرمتمرکز هیچ مسئولیتی در قبال نگهداری از داراییهای شما ندارد؛ چرا که در DEXها، شما کنترل کامل کلیدهای خصوصی خود را دارید که به شما امکان دسترسی و مدیریت مستقیم داراییهایتان را میدهد.
کارمزد بالا
یکی دیگر از معایب کار با صرافیهای غیرمتمرکز، هزینه بالای پردازش تراکنشها در برخی از بلاکچینها، از جمله اتریوم، است. با افزایش تعامل کاربران و در نتیجه بالا رفتن ترافیک شبکه، هزینه کارمزد در شبکه اتریوم به طور قابلتوجهی افزایش پیدا میکند. گاهی اوقات برای انجام یک تراکنش، باید بیش از ۱۰۰ دلار کارمزد پرداخت شود که برای تریدهای با سرمایه کم، اصلاً بهصرفه نیست.
سخن پایانی
همانطور که میدانید، صرافیهای متمرکز خارجی برای ایرانیها محدودیتهایی ایجاد کردهاند و امکان ثبتنام و احراز هویت برای کاربران ایرانی در این صرافیها نیست. با توجه به ویژگیهای خاص و مزایای صرافیهای غیرمتمرکز DEX، این ابزارها به عنوان یک گزینه مناسب برای کاربران ایرانی در دنیای ارزهای دیجیتال شناخته شدهاند. امکان معامله مستقیم و بدون واسطه، کارمزدهای پایینتر و امنیت بیشتر، از جمله مزایایی است که این صرافیها ارائه میدهند. از آنجا که کاربران ایرانی نیز به دنبال گزینههایی هستند که امکان معامله را با کمترین محدودیتها و برداشتها فراهم کنند، صرافیهای غیرمتمرکز به عنوان یک گزینه جذاب و قابل اعتماد مطرح میشوند. با توجه به روند رو به افزایش پذیرش و استفاده از این صرافیها در جامعه بینالمللی، آنها به عنوان یک گزینه مناسب برای کاربران ایرانی نیز در نظر گرفته میشوند.